Cuba Revolutie

De Republiek Cuba werd aan het begin van de 20e eeuw sterk gekenmerkt door corruptie. Politieke deelname bood de elites talloze mogelijkheden om zichzelf te verrijken. Er heerste voortdurend politieke onrust in Cuba en er waren veelvuldige wisselingen van president, die vaak niet vrijwillig waren. Amerikaanse interventies en geweld kenmerkten het politieke leven van het land.

Voordat Fulgencio Batista de macht greep, werd het land gekenmerkt door een reeks kortstondige regeringen die vaak geen diplomatieke erkenning kregen van de VS. Deze instabiele regeringen werden overschaduwd door corruptieschandalen en beloften om de corruptie te bestrijden mislukten regelmatig. Politieke onrust, protesten en opstanden leidden tot een golf van geweld, moorden en onderdrukking door politie en leger.

De Cubaanse Revolutie vond zijn oorsprong in de groeiende ontevredenheid van de Cubaanse bevolking onder de dictatuur van Fulgencio Batista. Batista, die in 1952 door een militaire coup aan de macht kwam, regeerde het land met ijzeren hand. Zijn regering werd gekenmerkt door verregaande corruptie, onderdrukking van politieke tegenstanders en nauwe samenwerking met de Amerikaanse maffia, die het Cubaanse gokken en andere lucratieve zaken in handen had. Het sociale onrecht en de economische ongelijkheid onder Batista zorgden voor een explosieve sfeer die uiteindelijk leidde tot een revolutie.

Fidel Castro, een jonge en gepassioneerde advocaat, werd een centrale figuur in dit opkomende verzet. Tijdens zijn rechtenstudie aan de Universiteit van Havana werd Castro politiek actief en richtte hij een studentencomité op tegen rassendiscriminatie. Hij sloot zich aan bij de Orthodoxe Partij, die al streed tegen de corrupte regering van Carlos Prío, de laatste democratisch gekozen president van Cuba voordat Batista aan de macht kwam. Castro's eerste militante actie was zijn deelname aan de mislukte poging van het Caribisch Legioen in 1947 om de dictator van de Dominicaanse Republiek, Rafael Trujillo, omver te werpen.

Na zijn huwelijk in 1948 en de geboorte van zijn zoon in 1949 zette Castro zijn politieke betrokkenheid voort. Hij voltooide zijn rechtenstudie in 1950 en opende een advocatenkantoor, maar zijn passie bleef politiek. Toen Batista in 1952 met een staatsgreep de macht greep en de parlementsverkiezingen annuleerde, klaagde Castro hem aan wegens schending van de grondwet. Deze zaak werd echter verworpen.

Deze tegenslag sterkte Castro in zijn overtuiging dat alleen een gewapende opstand de situatie in Cuba kon veranderen. Hij organiseerde een aanval op de Moncada kazerne in Santiago de Cuba op 26 juli 1953 om een volksopstand uit te lokken. Hoewel de aanval mislukte en veel van zijn strijdmakkers werden gedood of gevangen genomen, maakte deze moedige daad Castro beroemd in het hele land.

Na zijn arrestatie en veroordeling tot 15 jaar gevangenis, gebruikte Castro zijn tijd in de gevangenis om zijn politieke opleiding voort te zetten en sociale contacten te leggen. Tijdens zijn proces hield hij zijn beroemde verdedigingstoespraak waarin hij de historische zin uitsprak:"De geschiedenis zal me vrijspreken!".

In 1955 werd hij vrijgelaten als onderdeel van een algemene amnestie en kort daarna richtte hij de Beweging van 26 juli op, genoemd naar de datum van de mislukte aanval op de Moncada kazerne. Deze beweging, die zich richtte op gewapende strijd, was het begin van een lange en bloedige strijd die uiteindelijk leidde tot de Cubaanse Revolutie. Met de steun van Che Guevara en andere revolutionaire strijders, leidde Fidel Castro de guerrillastrijders in de bergen van de Sierra Maestra. In de daaropvolgende jaren bouwden ze een sterke verzetsbeweging op die steeds meer steun kreeg van de Cubaanse bevolking. De guerrillastrijders voerden talloze succesvolle acties uit tegen de troepen van Batista, wat hen landelijke erkenning en steun opleverde.

In december 1956 keerde Castro met een kleine groep revolutionairen op het jacht Granma terug naar Cuba. Ondanks aanvankelijke tegenslagen en zware verliezen slaagden de overlevenden erin een schuilplaats te vinden in de bergen van de Sierra Maestra en hun gewapende verzet voort te zetten. De beweging groeide gestaag dankzij kundige propaganda en de onvermoeibare inspanningen van de revolutionairen.

Eind 1958 hadden Castro's troepen aanzienlijke vooruitgang geboekt en controleerden ze grote delen van het land. De revolutionairen lanceerden een offensief dat uiteindelijk leidde tot de val van het regime van Batista. Op 1 januari 1959 vluchtte Batista in ballingschap en marcheerden de rebellen triomfantelijk Havana binnen.

Fidel Castro en zijn strijdmakkers namen de macht over en begonnen onmiddellijk met het doorvoeren van verregaande hervormingen. De nationalisatie van industrieën en uitgebreide landhervormingen veranderden het economische landschap van Cuba fundamenteel. Sociale programma's om de gezondheidszorg en het onderwijs te verbeteren werden geïntroduceerd om de levenskwaliteit van de bevolking te verhogen.

Castro zou bijna vijf decennia aan de macht blijven en Cuba door talloze uitdagingen en internationale spanningen loodsen. Een bijzonder bepalende gebeurtenis was de Cubaanse Raketcrisis in 1962, die de wereld op de rand van een kernoorlog bracht. Met de plaatsing van Sovjetraketten op Cuba en de daaropvolgende confrontatie met de Verenigde Staten speelde Castro een beslissende rol in een van de meest gespannen momenten van de Koude Oorlog.

Onder Castro's leiderschap ontwikkelde Cuba zich tot een socialistische staat die zich verzette tegen imperialistische invloeden en internationale solidariteit toonde met andere revolutionaire bewegingen. Ondanks economische moeilijkheden en het langdurige Amerikaanse embargo behield Cuba zijn onafhankelijkheid en revolutionaire idealen.